Với bề dày lịch sử văn hóa, truyền thống cách mạng, thị trấn Phan Rí Cửa đã
phát huy tốt tiềm năng, lợi
thế, từng ngày đổi
thay khởi sắc,vươn lên…
Sắc
màu tươi sáng…
Chúng
tôi về thị trấn Phan Rí Cửa vào những ngày đầu của năm mới 2023. Nhìn bao cảnh
vật chuyển động một năm qua cho thấy bức tranh chung của thị trấn vẫn đậm màu
tươi sáng. Điểm nhấn tự nhiên của đất trời là con sông Lũy xinh đẹp giữa lòng đô thị ngàn đời vẫn
vậy, rộng mở và bao dung. Lòng người Phan Rí Cửa vẫn mãi son sắt và kiên cường
với cách mạng. Có nơi đâu như mãnh đất này, khách muôn phương về bắt gặp
giọng nói trong trẻo, tiếng nói đằm nặng của người xứ biển. Có nơi đâu như nơi
đây, có những người không quen biết, không họ hàng lại dễ làm quen, xích lại gần
nhau, giúp đỡ nhau đến vậy.
Có dịp gặp gỡ, lắng nghe tâm tình của cán bộ, đảng
viên, nhân dân thị trấn và những cán bộ chủ chốt của tỉnh, huyện qua các thời kỳ
là con dân của thị trấn Phan Rí Cửa mới hiểu được những trăn trở, khát vọng của
cả hệ thống chính trị và nhân dân nơi đây về dựng xây đô thị. Nằm ở cửa ngõ
phía nam của huyện, tiếp giáp với trung tâm du lịch biển Mũi Né, thị trấn Phan
Rí Cửa đã thực hiện khá tốt công tác cải cách thủ tục hành chính để tạo thuận lợi
cho các tổ chức, doanh nghiệp đầu tư, mở rộng quy
mô sản xuất, kinh doanh các lĩnh vực có
tiềm năng, lợi thế về thương mại, dịch vụ, du lịch và ngư nghiệp, tạo ra nhiều công ăn việc làm, nâng cao đời sống
nhân dân. Còn nhớ năm 2020, khi sáp nhập xã Hòa Phú vào thị trấn Phan Rí
Cửa, công việc còn nhiều bộn bề, đời sống nhân dân khó khăn do dịch bệnh
Covid-19 diễn biến phức tạp, cấp ủy đảng đã tập trung lãnh đạo hệ thống chính trị và nhân dân thị trấn nỗ lực thực hiện
tốt mục
tiêu “kép”, vừa phát triển kinh tế -xã hội vừa
phòng chống dịch bệnh, rõ nhất là ngay sau dịch bệnh được kiểm soát,
kinh tế từng bước phục hồi với sự trở lại rất tích cực của nhiều thành phần
kinh tế, số lượng doanh nghiệp thành lập
mới và hộ kinh doanh tăng lên, các dịch vụ ngân hàng, siêu thị, vận tải, nghĩ dưỡng, ăn uống...khá sôi động; công suất
tàu thuyền và năng lực khai thác cải thiện hơn. Năm 2022, kinh tế tiếp tục phát
triển đúng định hướng, các chỉ tiêu về thu ngân sách, thủy sản, việc làm, giảm
nghèo, giáo dục, y tế...đều hoàn thành vượt mức kế hoạch; trật tự an toàn xã hội
được giữ vững, được Bộ Công an tặng Bằng khen cho cán bộ, nhân dân thị trấn
Phan Rí Cửa trong phong trào ”Toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc”. Điều đáng mừng
là hệ thống hạ tầng giao thông, khu dân cư, kè biển, cảng biển đã được đầu tư,
tiếp tục thúc đẩy các ngành nghề có tiềm năng, lợi thế phát triển hơn về quy mô và nguồn vốn đầu tư, cải thiện về diện mạo đô thị...Và,
dấu
ấn xưa cũ đang được thay bằng những sắc màu tươi mới của bao công trình, đường
xá, nhà cửa vươn lên tầm đô thị; đời sống của phần lớn
nhân dân chuyển biến tiến bộ.
Phát huy vai trò động lực của văn hóa
Xác định văn hóa vừa là mục tiêu, vừa là động lực
phát triển kinh tế-xã hội bền vững theo mục tiêu, quan điểm của Đảng, cấp ủy,
chính quyền thị trấn Phan Rí Cửa đã tập trung lãnh đạo, chỉ đạo sát sao nhiệm vụ tạo lập môi trường ổn định
để các doanh nghiệp, nhân dân yên tâm tham gia xây dựng, phát triển kinh tế gắn
với văn hóa, nâng cao ý thức tôn trọng pháp luật, xây dựng thương hiệu, cạnh
tranh lành mạnh, phát triển bền vững, kinh doanh có hiệu quả, ngăn ngừa tình trạng suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo
đức lối sống trong xã hội. Với trên 50.000 dân, thị
trấn hết sức coi trọng phát triển văn hóa, xác định trọng tâm là địa bàn 21 khu
phố và trách nhiệm của chi bộ, đảng viên, các chi tổ hội đoàn thể khu phố trong
việc tuyên truyền, giáo dục, nâng cao nhận thức chính trị tư tưởng cho đến cán
bộ, đảng viên, đoàn viên, hội viên và nhân dân, giữ gìn và phát huy các giá trị
văn hóa truyền thống tốt đẹp của dân tộc, xây dựng nếp sống văn minh đô thị,
nét văn hóa đặc trưng của đất và người Phan Rí Cửa. Từ đó người dân hiểu được các
tiêu chí xây dựng gia đình văn hóa đều mang tính xây dựng tích cực, trách nhiệm
của mỗi gia đình, người dân khi tham gia phong trào có ý thức hơn trong xây dựng
cuộc sống mới.
Các hương ước, quy ước văn hóa ở khu phố được thực hiện
tốt hơn, dân chủ trong xã hội được mở rộng, nhất là xây dựng khu phố, tuyến đường
văn minh, khuyến học-tiếp bước cho em đến trường, chăm lo người có công với nước,
người nghèo, kiềm chế tệ nạn xã hội,...Việc giữ gìn, tôn tạo, phát huy các di tích lịch sử văn hóa, khu thể thao, công
viên, tổ chức các sự kiện văn hóa thể thao... gắn với nhiệm vụ chính trị, hoạt
động kinh tế được cấp ủy đảng, chính quyền chú trọng, có sự tham gia tích cực của
nhân dân đã tạo dựng được niềm tin và tinh thần
để hướng đến cuộc sống tốt đẹp hơn. Điển hình như Lễ hội Giỗ tổ Hùng Vương- nét văn
hóa đặc sắc có tự ngàn xưa truyền lại được tổ chức khá chu đáo, nâng lên thành
lễ hội cấp tỉnh, trở thành niềm tự hào của người dân Phan Rí Cửa.
Ông Nguyễn Quang Đối, Trưởng Ban Quản lý Đền Hùng Vương, thị
trấn Phan Rí Cửa cho biết “Các bản sắc văn hóa của nhân dân từ ngàn xưa được
gìn giữ và phát huy ngày càng tốt hơn. Hàng năm, Đền Hùng Vương đều tổ chức chu
đáo giỗ tổ mùng
10-3. Nhân dân thị trấn đến dâng hương tưởng nhớ công ơn dựng nước và giữ nước
của tổ tiên với lòng thành kính. Chúng tôi tự hào vì có ngôi Đền mang tên “Quốc
Tổ”. Điều thấy rõ đó là trong ngày giỗ tổ, khắp
phố thị vui tươi, rộn ràng; nhân dân khắp nơi tề tựu về Đền thờ với tấm
lòng tri ân sâu sắc, mọi người dâng lên các vị vua Hùng những nén hương thơm tỏ
lòng hiếu thảo, cầu mong cho quốc thái dân an, người người ấm no,
hạnh phúc. Giỗ Tổ Hùng Vương đã trở thành tình cảm
thiêng liêng, biểu tượng của giá trị văn hóa tinh thần vô cùng độc đáo và sâu sắc,
thể hiện tinh thần đại đoàn kết, đạo lý truyền thống tốt đẹp “Uống nước nhớ nguồn”.
Lần giở Địa chí Phan Rí Cửa để hiểu
thêm vùng đất được
nhân dân khai phá và cư ngụ hơn 300 năm, thật sự là nơi tụ nghĩa, “đất lành chim đậu”. Quá trình hình
thành làng xã cũng đã xây dựng khá nhiều di tích lịch sử văn hóa được công nhận
cấp tỉnh như: Đền Hùng
Vương, Miếu Hải Tân, Vạn Tả Tân, Đình làng Thanh Tu, Vạn Nam Thuận
Thanh, Vạn Nam Phú, Miếu Thanh Minh, Lăng Bắc Hải, Miếu Thanh Minh, Vạn Hội lưới Năm...Các di tích lịch sử
văn hóa này được bảo tồn, tôn tạo, trở thành nơi sinh hoạt văn hóa tinh thần của
nhân dân. Nhiều nghề truyền thống, lễ hội văn hóa vùng biển vẫn còn lưu truyền,
trong đó lễ giỗ tổ, thanh minh, chèo bả trạo, bài chòi... có tự ngàn xưa truyền lại được
tổ chức trang trọng, thành kính, từ
đó nhắc nhở
mọi người nhớ về quê hương, nguồn cội; tạo
động lực để mọi người làm ăn phát triển kinh tế, xây dựng thị trấn ngày càng
giàu đẹp, văn minh. Chính
từ nét văn hóa đặc sắc
này mà những người đã đặt chân đến Phan Rí Cửa lại yêu Phan Rí Cửa hơn theo
cách riêng của mình; yêu sự nhộn nhịp của một đô thị năng động, yêu sự đa dạng
văn hóa vùng miền, và hơn hết họ yêu con người và tình cảm mộc mạc, chân thành
của người dân xứ biển.
Ông Đặng Văn Sanh- Bí thư Chi bộ khu phố Hải Tân 1 cho biết
“Khu phố có trên 500 hộ với hơn 2.200 nhân khẩu, trong đó phần lớn là lao động
biển, đời sống kinh tế khó khăn, một số tập quán cũ còn “ăn sâu bám rễ”... Do
đó, khu phố phải “đi từng ngõ, gõ từng nhà” để tuyên truyền, vận động thì nhận
thức của bà con từng bước thay đổi, tình làng nghĩa xóm gắn bó, vệ sinh môi trường
tốt hơn, các tệ nạn xã hội, ma túy, trộm cắp được kiềm chế, giảm dần…”. Theo
ông Sanh, chi bộ, ban cán sự, ban công tác mặt trận, các chi tổ hội khu phố thường
xuyên đến từng hộ dân để gặp gỡ, tuyên truyền bà con thực hiện các hương ước,
quy ước của khu phố, giúp người dân nắm rõ hơn chủ trương, chính sách của Đảng
và Nhà nước, tránh được những điều xấu, tích cực tham gia xây dựng khu phố trở
thành điểm sáng trong phong trào “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa”.
Với nhiều giải pháp tích cực, thường xuyên, lâu dài nên chất lượng
xây dựng gia đình văn hóa ngày càng nâng lên, có nhiều gia đình văn hóa tiêu biểu;
ý thức chấp hành pháp luật, xây dựng nếp sống văn hóa ngày
càng tốt hơn. Điểm
nổi bật của tinh thần “tương thân tương ái”,
đoàn kết của cộng đồng, tạo
nên sức lan tỏa nét đẹp văn hóa trong đời sống xã hội, trong đó nhiều doanh
nghiệp, cá nhân có những đóng góp công sức, tiền của xây dựng công trình làm đẹp
đô thị cũng như giúp người dân vượt lên bao biến cố,
khó khăn trong cuộc sống xảy ra với tình cảnh “ai ở đâu ở yên đó” trong thời dịch
bệnh Covid-19. Các di tích lịch
sử, lễ hội văn hóa được giữ gìn, phát huy và trở thành địa chỉ giáo dục truyền thống yêu nước, cách mạng cho thế hệ
trẻ, khơi dậy tinh thần yêu nước, khát vọng phát triển quê hương giàu đẹp, xứng
đáng với công lao của các thế hệ cha ông đi trước đấu tranh giành độc lập dân
tộc, vì cuộc sống bình yên và hạnh phúc của nhân dân. Trong dòng chảy đời văn hóa hiện đại, cấp ủy, chính quyền
thị trấn hết sức coi trọng việc khơi sức trẻ trong giữ gìn, phát huy các giá trị văn hóa ngay trong thanh thiếu
niên, gắn trách nhiệm thanh niên trong xây dựng thị trấn thông qua hoạt động lập
thân lập nghiệp, lao động sản xuất, bảo vệ môi trường, giữ gìn an ninh trật tự...
Hàng năm và qua các sự kiện, thị trấn đã khen
thưởng, biểu dương những cá nhân, tổ chức làm tốt phong trào văn hóa, vừa trân
trọng thành quả của họ, vừa tạo sự hứng khởi, tiếp thêm sức mạnh để họ tiếp tục
cùng địa phương giữ gìn, nâng chất lượng các phong trào xây dựng đời sống văn
hóa ở cơ sở.
Đồng chí Trần Quốc Tài
- Phó chủ tịch UBND thị trấn cho biết: các cụ cao niên kể lại khi các cư dân miền
ngoài vào nam,
đến Phan Rí Cửa thấy nơi đất lành, địa thế thuận lợi, ngư trường rộng lớn nên dừng
chân khai phá đất đai, lập nghiệp. Quá trình sinh sống và phát triển, cùng với
việc hình thành làng xã thì cũng xuất hiện nhiều công trình văn hóa tín ngưỡng
và lễ hội đặc sắc, phản ánh khá sinh động đời sống kinh tế, văn hóa, xã hội của
người dân làng biển qua các thời kỳ. Tại các đền, miếu, vạn, có rất nhiều đạo sắc
phong và hiện vật quý của các triều đại vua chúa ban tặng, phê
chuẩn công lao của các vị thành hoàng, các nhân thần có công lao vì nước vì
dân, được xem
là “báu vật” vô giá của tiền nhân truyền lại, để lại niềm tự hào đời đời cho
con cháu…Hàng
năm, nhân dân tổ chức các lễ nghi truyền thống, giữ gìn thuần
phong mỹ tục, tăng thêm tình đoàn kết cộng đồng, khởi dậy tình yêu quê hương đất
nước trong các tầng lớp nhân dân, cùng góp sức xây dựng khu phố yên vui, đầm ấm,
là nguồn lực quan trọng góp phần phát triển kinh tế - xã hội bền vững.
Năm
mới, ngồi ở một góc tĩnh lặng bên dòng sông Lũy - con sông đẹp vẫn hiền hòa như
dãi lụa vắt ngang đôi bờ. Ngóng nhìn ra dòng sông- nơi thuyền ra biển lớn, thả
hồn theo dòng suy nghĩ về xứ “tam phan”, chúng tôi lại thấy bồi hồi, tự trong
sâu thẳm trái tim mình vẫn tin rằng: “Tổ tiên, cha ông từ thuở mang gươm đi mở
cõi cho đến thế hệ ngày nay luôn yêu và nỗ lực xây dựng một Phan Rí Cửa phát
triển, yên bình và bền vững. Nhất định thế, sẽ là thế, có phải không những người
con xứ biển- Phan Rí Cửa thân thương./.
MINH CHIẾN
-------------------------------------
Minh Chiến, Huyện ủy Tuy Phong