Cá vừa chuyển từ dưới ghe lên cảng, ngư dân bày ra bán ngay tại chổ. Cả vùng biển tấp nập, rộn ràng tiếng nói cười. Người trúng “lộc biển” thì mừng, người mua thì vui vì được thưởng thức những con cá trích tươi roi rói, ngọt tận răng...  

          Kẻ bán, người mua đều vui

          Nghe bạn bè đưa ảnh lên Facebook, zalo “khoe” món cá trích ngon hảo hạng mùa trở bấc, tôi mới hối hả tìm về chợ cá đêm khá nổi tiếng này...Đúng hẹn, 9 giờ tối, chúng tôi đã có mặt tại chợ Cảng cá thị trấn Liên Hương. Chợ họp ngay trên một con đường cuối con phố nhỏ tiếp nối với Cảng cá. Lúc này không khí rất nhộn nhịp. Bến cảng lấp loáng, nhấp nháy ánh đèn từ những chiếc thuyền đang vào bến thả neo. Tiếng thuyền máy khuấy động cả quãng sông dài.

          Lang thang giữa chợ, tôi giật mình bởi tiếng gọi của dân “ăn sóng nói gió”: cá dô, cá dô…Ngoái người ra hướng biển, tôi bắt gặp ánh đèn pha sáng quắt, tiếng máy nổ phình phình của chiếc tàu lao vào cập bến, phút chốc từng giỏ cá theo thúng chai vào bờ. Trên bến, các bà, các mẹ, các chị chờ chồng con trở về sau chuyến biển tay giỏ, tay rổ đi lại ngược xuôi, xoắn xít nhận hàng. Có không ít người lội ào xuống bến đợi thúng vào bờ, tận tay đón những sọt cá tươi óng ánh…

          Những giỏ cá trích tươi, mắt còn sáng, vảy xanh lấp lánh được ngay tại chợ. Từng nhóm, các bà các mẹ chong chiếc đèn nhỏ để cân cá cho khách. Cảnh mua bán diễn ra hối hả: "Bao nhiêu một kg”, “20 ngàn 1 kg”, “mua bao nhiêu kg”, “mua hết rổ này”... Tiếng giục giã, tiếng gọi nhau của người bán, người mua ồn ào con phố nhỏ. Không khí chợ cá trở nên huyên náo bởi nam thanh nữ tú dập dìu, khách đường xa tụ hội…, ai cũng xách tay “quà biển”, nở nụ cười  vui vì được thưởng thức món cá trích đêm tươi roi rói.

          Biết là dân khoái khẩu món cá trích, chị bán cá chào đon đả: Mua đi chú ơi, con trích mùa này vừa tươi ngon, vừa rẻ, bảo đảm ăn tối rồi tối mai chú lại đến mua nữa coi”. Cầm trên tay những con cá trích sóng sánh ánh bạc, chị bảo cá trích xuôi thịt thơm ngon, béo, nhiều xương; cá trích bầu thịt đỏ, nhìn đẹp mắt nhưng không ngon bằng. Tôi đang chần chừ, bổng một chị bên cạnh lên tiếng “Bán cho tôi 3 kg, món này ông xã tôi mê lắm”.

          Bán hết giỏ cá này thì giỏ cá khác tiếp tục chuyển đến. Hết người này mua đi rồi, người khác lại đến. Chợ còn có cả các quầy rau sống với đầy đủ các thứ rau cải, tầng ô, diếp cá, ngổ, bạc hà, dưa cà, me chua, hành tiêu tỏi ớt và bánh tráng cuốn…sẵn sàng phục vụ những thực khách mê món cá trích. Người mua cá xong, tiện tay mua rau đem về nhà là có đầy đủ các thứ cho “bữa tiệc đêm” mùa cá trích đêm. Nhiều người còn bảo, cứ alo là ship hàng rau sống, cá trích tươi tận nơi.

          Càng về khuya, nhiều thuyền cá trích cập bờ mang về những khoang cá đầy ấp nặng trĩu. Số lượng cá một đêm tập trung ở đây đã được các tiểu thương nơi khác nhanh chóng chuyển đi tiêu thụ. Nói chuyện với ngư dân mới biết, các thuyền khai thác vùng biển lộng thường có công suất dưới 100CV nên chỉ cần 2-3 lao động trên thuyền là đủ. Thời gian đi ngắn, ra biển từ trưa, đến tối là vào bờ. Giờ đang đầu mùa cá, còn năm trước vào đúng vụ tháng 12, tàu nào cũng trúng cá đến “quỵt” cả ghe, phải vào bờ huy động ông bà, vợ chồng, con cái, cháu chắt…xúm nhau mà gỡ cá. Kệ nệ bưng giỏ cần xé cá trích tươi roi rói, ngư dân Võ Tín vui mừng cho hay “Cứ vào mùa gió bấc thì con cá trích lại về. Chỉ cần dong thuyền ra biển chừng 10 hải lý trở lại là gặp ngay lũ cá trích. Chuyến biển nào cũng trúng đậm như thế này thì phấn khởi lắm. Bây giờ đang đầu mùa cá trích, mong sao từ nay đến cuối năm, cá về dày hơn để ngư dân có thu nhập, lo cái Tết đủ đầy”. Ngồi bên chồng, chị Nguyễn Thị Thuận cho biết, trong những ngày này, món cá trích tươi ngon rất được người dân ưa chuộng và tiêu thụ mạnh. Mỗi chuyến biển, trừ chi phí thu về gần 5-7 triệu đồng, đó là khoản thu lớn đối với những ngư dân đi tuyến lộng nơi đây.

          Ngọt ngào cá trích nướng than

            Xách túm cá trích tươi mới mua về, vợ chồng chị Nguyễn Thị Hà nhìn tôi cười bảo: Ở thành phố có cao lương mỹ vị, nhưng chị đảm bảo chú không tìm đâu ra món này. Cá trích tươi hấp kẹp rau sống với bánh tráng chấm nước mắm. Cá trích kho lấp sấp nước với thiệt nhiều ớt tươi nguyên trái. Cá trích chiên xắm nước mắm tỏi ớt. Cá trích làm gỏi với bắp chuối La Gàn. Cá trích nấu canh môn sen có vị ngọt của đồng của biển…Món nào cũng đậm đà hương vị, nhưng “nhớ đời” vẫn là món cá trích nướng than.

Chị Hà kể, mùa cá trích không chỉ là niềm vui của riêng dân đi biển mà còn là niềm vui chung của cư dân phố thị. Chiều chiều, chỉ cần mùi cá trích nướng than bay phản phất trong gió là cánh đàn ông, đàn bà tụ lại hàn huyên, mời nhau con cá trích, rồi kể nhau nghe chuyện biển, chuyện làm ăn…

Tay phe phẩy cái quạt nan, tay cầm đũa trở qua lại những con cá trích, chị Hà giải thích: Cá tươi được làm sạch, không đánh vảy và nướng trên lò than riu riu, trở đều tay chừng 8-10 phút là cá chín đều từ bên trong. Khi nướng cần để ý nướng sao cho thân cá chín vàng đều, đuôi và vảy đều không bị cháy. Đặc biệt là cá trích phải nướng bằng than, người nướng dùng quạt nan phe phẩy mới dậy mùi thơm, nếu nướng bằng bếp điện hoặc lò vi sóng sẽ giảm mất hương vị của cá. Và, cứ túc tắc ăn ngay tại bếp mới “đã”.

Cầm con cá trích mới nướng nóng hổi, mùi thơm xộc lên tận mũi. Tay bóp nhẹ thân cá, rút cái xương bé xíu ở giữa 2 miếng thịt trắng tinh, chấm vào chén mắm me tỏi ớt đưa vào miệng cắn ngang cả con, tôi nghe thịt bùi béo, thơm lựng, ngọt lịm cả lưỡi, theo xuống tận bụng mới đã làm sao.  

          Nghe chị bảo năm sau nhớ biển, nhớ cá trích thì về, tôi thầm cảm ơn biển và những con người “ăn sóng nói gió” cho đời món “quà biển” ngọt ngào này.

                                                                   MINH CHIẾN