CHỦ ĐỘNG PHÒNG TRỪ SÂU CUỐN LÁ NHỎ (Cnaphalocrosis medinalis) GÂY HẠI LÚA VỤ HÈ THU NĂM 2024

21/08/2024

Hiện nay, trên địa bàn huyện Tuy Phong đã xuống giống vụ Hè Thu năm 2024 được khoảng 1.964 ha. Trong đó, lúa đang giai đoạn mạ 686 ha, đẻ nhánh 688 và đòng 590 ha tập trung ở các xã, thị trấn như: Phong Phú, Phú Lạc, Phan Dũng, Hòa Minh, Phước Thể, Liên Hương.

Thời điểm này đang xuất hiện đợt trưởng thành sâu cuốn lá nhỏ ra rộ và đẻ trứng. Dự báo mật độ sâu non tăng nhanh trên lúa vào cuối tháng 7 đến đầu tháng 8. Sâu non gây hại lúa giai đoạn đẻ nhánh và hại lá đòng thời kỳ lúa làm đòng - trổ bông.

* Nhận dạng:

- Ngài nhỏ, màu vàng nâu, cánh có hai vân ngang hình làn sóng, màu tro, mép ngoài của cánh có viền nâu hoặc xám.

- Trứng hình bầu dục, màu vàng nhạt, đẻ rải rác trên mặt lá.

- Sâu non đẫy sức có màu xanh lá mạ, màu vàng nhạt, sâu có 5 tuổi. Hoá nhộng trong bao lá hoặc gần phía gốc, vòng đời 30 – 40 ngày.

* Đặc điểm gây hại: Sâu cuốn lá lại và ăn phần chất xanh của lá, gây hiện tượng bạc trắng lá. Sâu phá hại lúa từ giai đoạn mạ cho đến đòng trổ, nguy hiểm nhất là giai đoạn trổ nếu bị nặng năng suất sẽ giảm. Sâu phá liên tục các vụ lúa trong năm (Theo Chi cục Trồng trọt - Bảo vệ thực vật tỉnh Bình Thuận, năm 2022).

* Các yếu tố tác động đến sự bộc phát sâu cuốn lá nhỏ
          - Thời vụ gieo sạ muộn, gieo cấy giống dễ nhiễm sâu bệnh. Sâu cuốn lá nhỏ tập trung hại nặng vào 2 thời kỳ sinh trưởng của cây lúa là đẻ nhánh rộ và làm đòng - trổ. Khi trà lúa chính vụ đã qua các giai đoạn trên, sâu cuốn lá sẽ tập trung vào trà lúa muộn để phát triển và bảo tồn nòi giống.
          - Sử dụng phân bón không hợp lý: Bón quá nhiều đạm, bón lai rai nhiều lần làm cho cây lúa lúc nào cũng xanh tốt là điều kiện lý tưởng để sâu cuốn lá nhỏ phát sinh, phát triển. Thực hiện biện pháp kỹ thuật 3 giảm 3 tăng là giải pháp hữu hiệu giúp cây lúa phát triển chắc khỏe, hạn chế sự phát sinh của sâu bệnh nói chung.
          - Thời tiết khí hậu, đặc biệt là mùa mưa nắng xen kẽ kết hợp ẩm độ cao, sâu cuốn lá phát sinh rất nặng. Vì vậy cần nắm chắc dự báo thời tiết để chủ động đưa ra biện pháp ngăn ngừa sớm (Theo Trung tâm Khuyến nông Quốc gia).

- Để ngăn ngừa sâu cuốn lá nhỏ (Cnaphalocrosis medinalis) phát sinh, phát triển và gây hại trên diện rộng ảnh hưởng năng suất lúa vụ Hè Thu năm 2024 cần thực hiện các biện pháp phòng trừ như sau:

+ Thực hiện tốt công tác dự tính dự báo và theo dõi bẫy đèn thường xuyên.

+ Thông báo cho nông dân thăm đồng thường xuyên nhằm phát hiện kịp thời và phòng trừ đúng lúc.

+ Biện pháp phòng trừ sâu cuốn lá nhỏ theo hướng bền vững là tăng cường áp dụng quy trình phòng trừ dịch hại tổng hợp (IPM), kết hợp hài hòa các biện pháp canh tác, thủ công và sinh học…

+ Biện pháp canh tác rất quan trọng, nếu thực hiện đúng kỹ thuật từ khâu làm đất, thời vụ, mật độ gieo cấy, bón phân, quả lý nước… sẽ điều chỉnh sự phát sinh quá mức của sâu bệnh hại nói chung và sâu cuốn lá nhỏ nói riêng.

+ Bảo vệ thiên địch của sâu cuốn lá nhỏ như: các loài nhện ăn thịt, nấm, ong …

+ Biện pháp hóa học: Chỉ trừ giai đoạn trước và sau trổ nếu mật độ cao (còn các giai đoạn lúa con không cần thiết phải phòng trừ).